Inötö

Inötö no fa'ara moroi ba zalua sisambua irugi zalua sisambua tö. La'erai da'a faoma fakake nifotöi tandraluo, sangerai faoma faosatö detik, menit, ba jam. Sara ngaluo (sara sima'ökhö ba sibongi) lafaosa ia tobali 24 jam, te'erai i'otarai talumbongi. Me föna lö dozi niha so dandraluo. Andrö wa lafataro niha samözi eu ma si'öli sangombakha ba niha ba mbanua wa no afönu sambua jam ginötö (hulö zi mane samözi kato-kato ma torosi me föna). Moroi ba da'ö so wehede "bözi" ba wanötöi inötö, simane bözi sara, bözi lima, bözi felendrua btn. Börö me te'erai ia moroi ba dalumbongi, andrö me felendrua kali labözi no taluluo da'ö. Na no labözi feleŵalu kali ba laŵaö ba khöda bözi önö tanö'owi ma mohede riwi.

Tandraluo nifasa ba dowa samözi dorosi side-ide ero afönu sambua jam

Surambaŵa

Baero ginötö sero ma'ökhö ni'erai faoma tandraluo andre, so göi ginötö bö'ö sadölö ba hawa'ara so hadia ia. Simane na lamane inötö wamasi, inötö wemanga, inötö wamahaö ba zekola, btn.

So göi ginötö ni'erai faoma surambaŵa, heza la'owuloi zi'ero ma'ökhö tobali migu, ero migu tobali baŵa, ba ero baŵa tobali döfi. Aefa da'ö so ngafulu ndröfia ero te'erai fulu fakhe, lafotöi ia alahoitö, ba so zingahönö ndröfia ero te'erai ngahönö fakhe.

Na afönu mbaŵa lafotöi ia tuli ba li Niha

Lö ba Danö Niha wangerai inötö molo'ö surambaŵa andre meföna. Andrö atö so ia me tohare ndra niha Eropa. Ba Danö Niha meföna ha la'erai ginötö molo'ö ofanöŵa mbaŵa, i'otarai desa'a lumalö ba tuli, ya'ia na oroma afönu wa'ebua mbaŵa ba mbanua siyaŵa. Andrö göi to'ölö latötöi ginötö faoma baŵa, simane na laŵaö baŵa deu, baŵa wökhö, baŵa lökhö btn. Lö khöra fangerai inötö molo'ö döfi. Ni'ilara ya'ia ginötö fananö fakhe ba nowi ma ba laza irugi ginötö wamasi dania. Andrö göi wa la'oguna'ö wehede fakhe ba wangerai ndröfi simane na laŵaö, "Ha'uga fakhe nono khöu?" ma zui "Fulu fakhe ubalo-baloi'ö, ga'a."