Sifabö'ö ba gotalua wamulö'ö "Fökhö mbua"

Konten dihapus Konten ditambahkan
mangehaogö nösi (lö sawai)
Tag: suntingan sumber
manohugö wangehao nösi
Khoi-khoi 18
# btn.
 
== Lima ngawalö wa'awuwu halöwöhalöŵö mbua ==
 
Fa'awuwuSo halöwölima mbuangawalö mbosi nifaiwa'giabölö-bölö moroiwa'awuwu ba gangolifa halöwöhalöŵö mbua (ba li bö'öInggris ''Glomerular filtration rate'' [ ma GFR]) sitebagi lima ngawalö ya'ia da'ö:<ref>Krol, G. D. (2011). ''Chronic Kidney Disease: Clinical Practice Recommendations for Primary Care Physicians and Healthcare Providers''. Diakses dari https://www.asn-online.org/education/training/fellows/HFHS_CKD_V6.pdf</ref><ref>Kidney Disease Improving Global Outcomes. (2013). KDIGO 2012 Clinical Practice Guideline for the Evaluation and Management of Chronic Kidney Disease. ''Kidney International Supplements, 3''(1). Diakses dari <nowiki>https://kdigo.org/wp-content/uploads/2017/02/KDIGO_2012_CKD_GL.pdf</nowiki></ref>
{| class="wikitable"
|'''AngolifaBosi'''
|'''GFR (ml/min/1,73 m<sup>2</sup>)'''
|'''DeskripsiFamotokhi'''
|-
|1
|≥90
|Fa'wuwuBosi halöwö mbuanifotöi ''normal'', ma sona dandratesöndra ''protein'' ba giö
|-
|2
|60-89
|Fa'awuwuBosi halöwö mbuanifotöi aoha, (tefakhaieluahania iato'ölö baalua da'a molo'ö ndröfi niha awö dandra ''protein'' si so ba giö)
|-
|3A
|45-59
|Fa'awuwu halöwö mbuaBosi nifotöi ''sedang'', eluahania ha ma'ifu (''risiko rendah'' wa göna fökhö mbua)
|-
|3B
|30-44
|Fa'awuwuBosi halöwö mbuanifotöi ''sedang'' ofetairugi abua, eluahania ha ma'ifu (''risiko rendah'' gönawa alua nifotöi toböhöli wohalöŵö mbua (li Indonesia ''gagal ginjal'')
|-
|4
|15-29
|Fa'awuwuBosi halöwö mbuanifotöi abua, eluahania alaŵa (''risiko tinggi'' tedouwa edöna tobali fökhömbua)ia fökhö mbua
|-
|5
Khoi-khoi 51
|-
|5D
|Fökhö mbua: tefaluaMoguna fanasawanasa ndro (''Hemodialisis''/''peritoneal dialisis'')
|-
|5T
|Fökhö mbua: tefaluaMoguna lafalali mbua (''transplantasi ginjal)''
|}
 
== Tanda wökhöTandra-tandrania ==
FökhöBa da'emböröta balö murasoioroma sibai ba mböröta magöi murasoi oromawa gotaraönia,edöna baalua hizawökhö awenambua. murasoiAwena tebörögö terasoi ia nanona no irugi abölö-abölöbölö wa'awuwu halöwöhalöŵö mbua, na no hatö 10-25% moroi ba zi' to'ölö'niaölönia. TandraniaOroma nanoia na no irugi dawa'eabölö-bölö simane, ya'ia da'ö alömo'amböta nidanö giö ma tola zui lö' möi baero gigiö. Börö da, si'fefu zi ta'unö te'tahatetaha bakha ba mboto ba tobali langu. Irege tohare zui dandra tanö'bötanöbösa'bölösabölö-bölö'nia simane fa'alele ma mangalöfalö wafa'abölö mboto, awuwu wangera-ngera, mamulöomulö-mulö dödö ba mo'uta,. tetaha nidanö siso ba mboto böröBörö me tebai möi baero giö, abaoidanö gahesi awöso dangaba börö memboto tetaha nidanöbakha, bairege mboto,abao bagahe awö danga. Simanö göi awuwu hanu-hanu me tetaha göi idanö bakha ba mbo.<ref name=":0">Nurarif, A.H., & Kusuma, H. (2015). ''Aplikasi Asuhan Keperawatan Berdasarkan Diagnosa Medis & NANDA NIC-NOC (Jilid 2)''. Jogjakarta: Media Action.</ref> <ref>LeMone, P., Burke, K. M., & Bauldoff, G. (2013). ''Medical Surgical Nursing: Critical thinking in patient care''. United Kingdom: Pearson Education.</ref>
 
== Si tola mulau ==
== Hadia ni'falua na tohare wökhö da'e? ==
Sökhi na alio mu'ohe khö doto ba wamareso. Na halöŵö mbua no irugi ambö moroi ba zi 15%, lafotöi ia sa'ae no irugi wökhö mbua (faigi yaŵa) ba fao khönia oi dandra sabölö-bölö nisura si yaŵa. Na no irugi zimane eluahania tebai sa'ae mbua wanafi'ö giö, börö da'ö moguna wanasai ndro (li Indonesia ''cuci darah'' ma asese laŵa'ö ''dialysis'').
Sökhi na alio mu'ohe khö doto ba wamareso. Fohalöwögöi fökhö da'e modanedane ia moroi ba ha wa'abua ha wa'awuwu halöwö mbua. Nano irugi wa'awuwu safuria (halöwö mbua ambö moroi ba zi 15%) tefotöi ia fökhö mbua, awö sifao dandra sabölö-bölö simane siso siyaŵa da'ö. Ba mu börötai'gö daludalu fangali mbua (sabölö tehöngö ba sasese mu oguna'ö töi nia ya'ia da'ö fanasa ndro (''cuci darah'') ma ba li bö'ö ''dialysis''). So dombua lala ba wanaha fökhö da'e, '''si'föföna''' ya'ia da'ö fanasa ndro, fanasa ndro tebagi dua ngawalö yaia da'ö fanasa ndro ba masine (ba li bö'ö te'fo'töi ia ''hemodialysis''), ba fanasa ndro ba mbetu'a (ba li bö'ö te'fo'töi ia ''peritoneal dialysis''). '''Si'dua''' ya'ia da'ö fo'nönö mbua ba mboto zofökhö (ba li bö'ö ''transplantasi ginjal''), bua da'e tehalö ia moroi ba dalifusö ma zui moroi ba mboto niha sawena mate, famalua ya'ia ba nahia wanaba niha (''ruang operasi'') ba nomo zofökhö (''rumah sakit''), ba tefalua ia barö mbawa huku awö goi-goi si no mu honogöi, he moroi ba huku wamareta awö ba agama si tesura ba dete garate. Ba sinangea mube'e ba dödö, fökhö da'e lö'ö tesöndra dalu-dalu baero zidombua dalu-dalu fangali mbua da'e.<ref name=":0" /><ref>Permenkes Nomor 38 Tahun 2016 tentang Penyelenggaraan Transplantasi Organ. Muhalö me 14 Februari 2020, moroi ba https://peraturan.bpk.go.id/Home/Download/104032/Permenkes%20Nomor%2038%20Tahun%202016.pdf</ref>
 
So dombua lala nitörö ba wanaha ena'ö böi itugu abölö-bölö wökhö da'e:
 
'''Lala si sara''' ba fanasa ndro. Fanasa ndro andre tola nifalua ba sambua mesin nifotöi ''hemodialysis'', ma zui nifalua bakha ba mbetu'a (lafotöi ia ''peritoneal dialysis''). '''Lala si dua''' ba famalali mbua, eluahania lafalali mbua si no tekiko faoma bua moroi ba niha bö'ö sedöna mamualagö buania (moroi khö dalifusö ma zui khö niha sawena mate). Tefalua da'a faoma operasi ba rumah sakit (lafotöi ia ''transplantasi ginjal'') bua da'e tehalö ia moroi ba dalifusö ma zui moroi ba mboto niha sawena mate (andrö göi wa moguna lafalua ia molo'ö hukum ba wamatörö faoma agama, ba si lö tola lö'ö musura ia ba garate). Famalali mbua andre ha tola tefalua ba furöma operasi (''ruang operasi'') ba gödo zofökhö (''rumah sakit'').
 
Lö dalu-dalu baero zi dombua lala nitörö andre.<ref name=":0" /><ref>Permenkes Nomor 38 Tahun 2016 tentang Penyelenggaraan Transplantasi Organ. Muhalö me 14 Februari 2020, moroi ba https://peraturan.bpk.go.id/Home/Download/104032/Permenkes%20Nomor%2038%20Tahun%202016.pdf</ref>
 
==Umbu==