Magi

(Saekhu moroi ba Bua Magi)
Magi (Manggis)
Bua Magi (Buah manggis)
Klasifikasi ilmiah
Kingdom: Plantae
Divisi: Magnoliophyta
Kelas: Magnoliopsida
Order: Malpighiales
Famili: Clusiaceae
Genus: Garcinia
Spesies: G. mangostana
Nama binomial
Garcinia mangostana

Magiya'ia da'ö sambua zinanö sinumbua ma asese la faogö ba zinumbua si no ara ma hijau abadi sauri ba mbanua simane tanö Indonesia andre, tanö si so dombua mbaŵa ya'ia da'ö baŵa deu ba baŵa lökhö ma tropika si no la farisayoi si'oroi mbanua Semenanjung Malaya ba amena mozawili ia ba zi sagörö tanö Indonesia Kepulauan Nusantara. Magi ba ba li Indonesia Manggis (Garcinia mangostana L.). Sinumbua magi andrö, tumbu ia ba danö sabe'e ba tölania irugi fa fitu mete (7 m) ofeta dua wulu a lima mete (25 m). Ni ila ba Danö Niha ya'ia da'ö magi soya auri ba mbolo mbenua misa ba sabe'e töla, so la'a-la'a bowo doru nano asoso (keungu-unguan) so göi zo la'a-la'a soyo. Magi andre ba naha zamawa bua zinanö, no la fotöi ia fondrege zami ba fondrege zi sökhi, lakaoni ma latötöi khönia "ratu buah", sifakhai khö ndruria ndruria, si no la'ila razo moroi ba mbua zinanö ma "raja buah". Bua magi, so khönia antiinflamasi faoma antioksidan. Ba soi bö'ö baero Indonesia ma ba luar negeri bua magi andre no la'ila niha bua zinanö soya ma salaŵawa'atesöndra khönia antioksidan ba zi sagörö ulidanö.

Magi andre ahatö ia khö kokam, asam kandis faoma asam gelugur, labali'ö faramasa ba wondrino ö ba mbanua India ba so göi ba Sumatra.

Töla faoma Bua Magi bulö'ö

 
Bua Magi

Magi sinanö salio tumbu ba Danö Niha, auri moroi ba hunö so lewöi, auri ba hili ba sigöna sino fa'alawa wa'aukhunia ba zi 0 °C (32 °F) ba ginötö sara ba zitumbu magi andrö ba tola mate zinanö si so bangainia, tölania alawa, esolo ba abe'e sibai geu dölania. Niha sangila ma si so fangi'ila gamaudu zifakhai ba zinanö ma lakaoni khönia Hortikulturis no la odödögö wamareso irege no lahayaigö magi ba lafangowalu ba danömö sifabö'ö khönia irege so mbua sisökhi simane si no latandraigö lafalua ba danö sabe'e, ba raya Florida.

Magi so khönia ngaroro ma sifat apomiksis obligat, hunö magi tenga moroi ba mbowo (fertilisasi) hiza na lafaigi magi andre lö famaedonia sifagölö ma sifakhala-khala khönia, irege magi andre ha ya'ia ba ngafunia. Ba hiza na lafaigi magi andre wa so ngawalönia, tenga börö ba hunö sa'auri moroi ba hogu magi sahatö bada'ö, hiza wa'afabö'ö magi ba zisambua banua, ibalazigö börö wa'asökhi danö hezo tetanö ia. [1]

Bua magi si lö satua nasa, ma bua magi sawuyu, si no la'ila niha walö marase wo'urusi lö balazi la fohufa mbörönia, ma lebe'e khönia wangatabö, tobönö manö tanö si so'ia tanö si sökhi (agamospermy), Ba na lafaigi mbua magi sawuyu andrö, ba no owuge'e ma ahatö afusi la'a-la'a mbuania. Ba hiza nano ibörö so mbuania ba nano irugi 2 ma 3 wawa no fabö'ö la'a-la'ania numalö idugu owuge'e. Ba wetaro da'ö wa'a we'e-we'e guli mbuania irugi 6–8 cm (2,4-3,1 inchi) fa'abe'e guli mbuania ofeta ahatö asoso.

Uli mbua magi andre, ba no lafareso ba la odödögö ira doto ma matiri hadia zi so khönia misa sifakhai b awa ogaöna mboto, ya'ia da'ö so khönia polifenol, simanö göi xanthones faoma tanin so belegö astringent sitola manaha ngawalö zamakiko bua magi andrö, talimbo, hama, föla ma urifö samu'i, baginötö mbuania lö atua nasa ma ba ginötö awuyu mbuania.

Bua magi sataha bulö'ö

Magi, la'a ia na no asoso, lalania, la boto ba so nösinia bakha, afusi, mo idanö, ba raso mbuania, amigulo, na ambö atö asoso ia ba buania aisö ba oya gitö.


Umbu bulö'ö

  1. Analisis keanekaragaman genetik dan fenotip manggis (Garcinia mangostana L.) dan kerabat dekatnya