Badagahe ba li Indonesia ya'ia da'ö; Sepatu. Ba Danö Niha, badagahe andre, tenga sa'ae sawena la'ila. No ba ginötö si no ara, badagahe andre, ofeta ba Danö Niha, ba irugi ma'ökhö sambua wamoadu niha mamake badagahe. Badagahe na la fo'eluaha ia ya'ia da'ö soguna ni'oguna'ö niha tobali lohu-lohu gahe ba wolumö'ö ahera moroi ba zabe'e, satarö ma zui si ta'unö. Asese göi lafake sölu-sölu gahe (li Indonesia, kaus kaki) barö mbadagahe. Baero da'ö badagahe no famonönö wamoadu gahe (li Indonesia, gaya, li Inggris, fashion) na möi ba gowasa ma ba gowuloa niha sato. [1] Famöfögö mbadagahe ya'ia da'ö molo'ö fangoguna'ö ya'ia faoma tipe-nia, simane badagahe ba we'amö ba nahia sato niha ma ba li Indonesia lamane sepatu resmi (pesta), badagahe wanörö ma sepatu santai (kasual), badagahe ba wanari ma sepatu dansa, badagahe olahraga ma sepatu olahraga, badagahe wohalöŵö ma sepatu kerja, badagahe ortopedik, faoma badagahe side-ide ma minimalis. Fehede "sepatu" ba li Indonesia omböila wehede ba li Spanyol "zapatos" faoma li Portugis "sapato".

Ngawalö mbadagahe si fabö'ö-bö'ö molo'ö gunania

Waö-wao mbadagahe bulö'ö

 
Badagahe ndramatua sola'a-la'a coklat.

Badagahe andre ni'ila niha ba mböröta sibai ya'ia da'ö sölu-sölu gahe nifotöi sandrala (sandal) nihaogö moroi ba guli gurifö, kulit sagebrush ba ndröfi 7000 ma 8000 SM (fatua lö tumbu Yesu), lasöndra ba Fort Rock Cave sambua negara Oregon ba AS ba ndröfi si 1938.[2] Badagahe fondrege zatua ma badagahe si'oföna sibai ya'ia da'ö nihaogö moroi ba guli zawi nifatali faoma sinali nitagu fetaro mbörösisi (tanöfuri) faoma tanöföna (ba duturugahe), nisöndra ba kompleks gua Areni-1 ba Armenia ba ndröfi si 2008 ba lafarisayoi wa te'a'asogö mbadagahe da'a ba ndröfi si 3500 SM (fatua lö tumbu Yesu).[3]

Iada'a no fabö'ö-bö'ö mbadagahe börö me lafagamöi ia molo'ö gunania ma heza möi niha na la'oguna'ö ia.

So mbadagahe ni'oguna'ö ba wanari (badagahe sanifi-nifi ba ombuyu).

 
Badagahe ni'oguna'ö ba wanari simane fanari nifotöi ballet

So göi mbadagahe ni'oguna'ö ba wamai bola (badagahe si so zi hulö ndroi barönia ena'ö aro ia na fagohi niha).

 
Badagahe ni'gona'ö ba wamai bola

So mbadagahe bö'ö salösö-lösö ba moadu ni'oguna'ö ba we'amöi mohalöŵö ba gödo.

 
Badagahe ni'oguna'ö ba we'amöi mohalöŵö ba gödo

Ba so göi mbadagahe saro ba abe'e ni'oguna'ö zohalöŵö ba wangotomosi gödo.

 
Badagahe ni'oguna'ö ba wohalöŵö wangotomosi gödo

Ba so nasa mbadagahe ni'oguna'ö bakha ba nomo awö mbadagahe nifotöi sandrala ni'oguna'ö baero nomo.

 
Badagahe nifotöi sandrala

Fabö'ö ira mbadagahe si to'ölö mbadagahe nifotöi sandrala. Na badagahe te'olohuni fefu gahe. Na sandrala awö badagahe baomo lö'ö. Ha tandrösa lalu'a gahe awö tali zi so khönia. Itaria göi so ni'olohuni, ba hiza lö fefu, ha balö tanö föna gahe.

 
Sandrala ni'oguna'ö baomo
 
Sandrala si ha tali

Umbu bulö'ö

  1. "Salinan arsip". Arsip moroi versi asli irugi 2022-09-24. Mufaigi me 2022-09-24. 
  2. Connolly, Tom. "The World's Oldest Shoes". University of Oregon. Arsip moroi versi asli irugi July 22, 2012. Mufaigi me July 22, 2012. 
  3. Ravilious, Kate (June 9, 2010). "World's Oldest Leather Shoe Found—Stunningly Preserved". National Geographic. Arsip moroi versi asli irugi July 24, 2012. Mufaigi me July 22, 2012.