Torosi ya'ia da'ö; fakake si so ba gosali ni foli (nidöni/ mondröni torosi) ba wama'ema turia na so zimate ma zui ba wogaoni banua niha keriso ena'ö möi ba gosali simane na ero luo migu. Ba Danö Niha ofeta maökhö torosi andre oya tesöndra ba gosali-gosali. Torosi Dorosi andre ba Li Indonesia latötöi Lonceng, Genta mazui Bel. Torosi tenga ha famoadu Gosali, me no sambua gama-gama ba Gosali ia. Ba Eropa ba danö Inggris, torosi andre ato zi fatuwu me ero ngaluo migu ba ladöni dorosi ba wogaoni banua niha keriso ena'ö möi ira ba gosali. Fondröni torosi ba khöra ikhamö fa matonga za, i'otarai bözi siŵa ofeta matonga fulu (9.00 - 9.30).[1]

TOROSI Zygmunt ba Krakow, Polandia.

Torosi Ba Danö Niha bulö'ö

Torosi ba Danö Niha, no möi gama-gama wama'ema turia ba mbanua niha keriso i'otarai meföna irugi ma'ökhö. Torosi la'oguna'ö ba wogaoni ono mbanua niha keriso ero ngaluo migu ena'ö möi ba Gosali. Na barö migu atö terongo so dorosi moroi ba gosali, ba tandra da'ö waso zimate ba mbanua. Tenga ha da'ö, fondrondrongo ha wa'oya li dorosi andrö, sitobali tandra hezo mbanua zimate andrö. Torosi ba gosali si tobali gama-gama soguna sibai ba gotalua mbanua niha keriso. Hewa'ae no so gama-gama simane hape iada'a, ba torosi, tebai ni'olifuaigö. No sitobali tandra sitebai fabali ba wesindro gosali si faböbö ba protestan.

Lala wamoli (Mekanisme) bulö'ö

Torosi so li, ya'ia da'ö so khönia gelombang nifa'aso ba wa'atelobi mbözi-bözinia na lafalega ma na ladöni si so bakha ba dorosi. Gelombang da'ö ifaheu zifasui ya'ia. Fa'atezaumba li, ifa'aso pola rapatan faoma regangan sitobali frekuensi sofeta ba dalinga zamondrongo, awena ifa'ohe'ö duria ba guto sangombakha wa so li. Gelombang li sifarahu ba gelombang longitudinal hulö zimane da'ö yaŵa, telobi ia ba dalinga zamondrongo.

Fangoguna'ö (Penggunaan) bulö'ö

Meföna (Zaman dahulu) bulö'ö

Meföna, torosi andre la'oguna'ö ba wama'ema turia ba niha fangombakha inötö. Torosi no la'oguna'ö dozi agama ba zi sagörö ulidanö, ba wogaoni sedöna möi mamalua fa'owulo ba nahia wasömbata. Torosi no la'oguna'ö ba wamalua fa'owulo ba agama Buddhisme faoma agama Hinduisme ba wame'e turia ba zedöna fao ba wa'owulo, wa no irugi inötö, tola owulo niha. Torosi sebua, la fetaro ba wihara nidöni na inötö si no latatugöi. Na ba agama Hindu simane ba Hindu Bali torosi side-ide nifotöi wajra na ladöni atö dorosi andre, ba wame'e turia ba zifasui, wa fandrita Hindu mamalua fasömbata.

Torosi la'oguna'ö göi ira niha Keriso, sarakhagö fagölö wangoguna'ö ya'ia, ba wogaoni sedöna möi ba gosoli. Sito'ölönia ladöni tölu kali, ba ginötö bözi 06.00. 12.00, faoma bözi 18.00. Torosi andre, si'oföna sibai la'oguna'ö ba gosali Katolik ba ndröfi si 400 Masehi, ba no manahö dödö niha wa sombörötaigö wondröniai'ö, ya'ia sotöi Paulinus, Uskup Nola, ba zi sambua banua ba Campania, Italia. Aefa da'ö mozaewe sa'ae wangoguna'ö torosi andre, tenga ha soguna wogaoni niha, hiza sambua tandra ba wangombakha na so zalua hadia ia.

Inötö iada'a (Zaman modern) bulö'ö

Meno sa'ae alua wa'atedou wangi'ila Teknologi Komunikasi, ba ginötö iada'a ma asese laŵa'ö ia modern, nomöi fa'ambö la'oguna'ö dorosi andre, hewa'ae no simanö, ba naha-naha tanöbö'ö misa, so nasa zangoguna'ö ya'ia simane ba zekola-sekola, na tefalali ginötö wamahaö, na molombase, na möi zui bakha ba kelas ba na so zedöna lafa'ema (pengumuman). Baero da'ö oya zi no mangahaogö sitobali mai-mai simane nifakhai ba pohon natal, nihaogö moroi ba plastik, bele-bele ba moroi ba zörömi.

Torosi sitehöngö (Lonceng-lonceng terkenal) bulö'ö

Torosi Cakra Donya bulö'ö

 
Torosi Cakra Donya

Torosi Soli Deo Gloria bulö'ö

Torosi Big Ben bulö'ö

Torosi kereta api bulö'ö

Umbu bulö'ö

  1. BBC New Indonesia (9 Juli 2018). "Diprotes warga, lonceng gereja yang berdentang 161 tahun tak lagi dibunyikan"